Terapia zajęciowa
Terapia zajęciowa to usprawnianie drugiego człowieka seniora, osoby dorosłej czy dziecka w trzech aspektach, w aspekcie fizycznym, psychicznym oraz społecznym. Usprawnienie czy też aktywizacja odbywa się poprzez różnego typu zajęcia terapeutyczne takie jak manualne, plastyczne, intelektualne czy rozrywkowe. Wszystkie te działania i zajęcia mają na celu rozwój osoby do tego stopnia by była ona jak najbardziej samodzielna. W terapii zajęciowej liczy się indywidualizm podejścia do seniora, i indywidualny dobór zajęć dla każdego uczestnika terapii zajęciowej. Poprzez terapię zajęciową pacjent może w swoim środowisku wykonywać czynności samoobsługowe, być niezależny a nawet często może powrócić do pełnienia różnych funkcji społecznych jakich nie mógł wykonywać ze względu na swój psycho, fizyczno, społeczny stan. Rozwój pacjenta poddanego terapii zajęciowej powinien być holistyczny i powinien obejmować wszystkie możliwe aspekty życia osoby chorej. Dlatego zajęcia prowadzone przez terapeutów zajęciowych powinny być tak dopasowane do potrzeb każdej osoby by usprawniały te czynności organizmu które są w gorszym stanie, by terapia zajęciowa wypracowywała czynności zastępcze oraz by pozytywnie wpływała na psychikę osoby poddawanej terapii zajęciowej.
Czym jest terapia zajęciowa?
Terapia zajęciowa nie jest zarezerwowana dla dzieci czy młodzieży, także osoby starsze mogą i powinny korzystać z zajęć terapii zajęciowej. W ciągu naszego życia nasze możliwości ulegają zmianie. By móc mimo tego dobrze funkcjonować należy jedne możliwości zastępować drugimi. Takie podejście do terapii zajęciowej i do starzenia się odkrywa przed nami niezliczone pokłady możliwości człowieka starszego. Dzięki działaniom podejmowanym przez terapeutę zajęciowego wspomagamy funkcjonowanie seniorów. Poprzez odpowiedni dobór form i metod pracy możemy osiągać rezultaty o których nam się nie śniło. Zajęcia terapeutyczne mogą nie tylko rozwijać ale i odpowiadać na potrzeby osób, które poddawane są terapii zajęciowej.
Możemy wyróżnić kilka podstawowych metod i technik terapeutycznych a należą do nich między innymi:
- Arteterapia
- Ergoterapia
- Socjoterapia
- Biblioterapia
- Muzykoterapia
Rodzaje terapii zajęciowej
Przyjrzyjmy się teraz wszystkim znanym nam rodzajom terapii zajęciowej. Zobaczmy które z nich wykorzystujemy, a o których może zapominamy w naszej pracy z seniorami. Zobaczmy czy rodzaje terapii wymieniane przez nas są zaadoptowane do waszych miejsc pracy, czy pracujecie z każdym rodzajem terapii i odpowiadacie na potrzeby waszych seniorów?
Arteterapia to nic innego jak terapia poprzez sztukę. Co zatem możemy wyróżnić jako metody używane w arteterapii:
- Plastykoterapia - czyli rysunek, malarstwo czy rzeźba,
- Choreoterapia - to nic innego jak taniec, ćwiczenia muzyczno – ruchowe, tworzenie choreografii do występów muzycznych;
- Esteroterapia – to kontakt z przyrodą, która nas otacza;
- Ozdobnictwo – odnosi się do dekoracji świątecznych i okolicznościowych.
Ergoterapia to inaczej terapia poprzez pracę. Osoby starsze oczywiście najczęściej nie pracują zawodowo ale dzięki terapii zajęcowej mają możliwość pracy nad swoją małą motoryką która z wiekiem może im płateć coraz większe figle. Do ergoterapii zaliczyć możemy takie zajęcia jak:
- Ogrodnictwo – sadzenie, kopanie, sianie, prace porządkowe
- Stolarstwo
- Origami
- Krawiectwo – szycie rzeczy użytkowych, reperowanie odzieży
- Dziewiarstwo – szydełkowanie, robienie na drutach
- Hafciarstwo
- Tkactwo
Socjoterapia to innymi słowy spędzanie czasu wolnego w towarzystwie innych ludzi. Z wiekiem nasze kontakty społeczne ulegają rozluźnieniu lub w dużym stopniu zanikają. Jest to naturalny proces, który terapia zajęciowa ma zastąpić wsparciem w ramach zajęć socjoterapeutycznych.
- Ludoterapia - terapia zabawą
- Gimnastyka
- Rekreacja - spacery, tańce, gry i zabawy zespołowe
- Trening umiejętności społecznych - prowadzenie rozmów, rozwiązywanie problemów w trudnych sytuacjach międzyludzkich, nauczanie teorii komunikacji, rozmowy z psychologiem.
Biblioterapia ma za cel kształtować rozwój intelektualny seniorów. Do biblioterapii możemy zaliczyć:
- Czytelnictwo – wierszy, książek poprzez aktywny i bierny udział.
- Wieczór poezji
- Kronikarstwo – gazetki ścienne, dokumentowanie za pomocą pamiętnika czy kroniki
Muzykoterapia skupia się na muzyce która jak dobrze wiemy „łagodzi obyczaje”. Możemy do niej zaliczyć:
- Śpiew
- Grę na instrumentach
- Muzykę relaksacyjną
Terapia w pracy z seniorami jest bardzo cenna i może być niesamowicie pasjonująca. Warto wspomnieć tu także o takich nowych formach terapii jak terapia pamięci, terapia użyteczna czy terapia ciszą. Terapeuta zajęciowy ma dużo możliwości pracy i współpracy z seniorem. W poszukiwaniu inspiracji w tym zakresie pragnę was odesłać do sklepu czas-seniora.pl gdzie znajdziecie dużo publikacji przeznaczonych i dopasowanych do pracy z seniorami.