Pamiętnik dla seniora jako nowa forma terapii osób starszych
Nowa forma terapii zajęciowej to chociażby pisanie pamiętnika. Dlaczego pisanie pamiętnika przez seniora możemy zaliczyć do nowych form terapii zajęciowej? Co daje pisanie pamiętnika przez osobę starszą? Jaką wartość terapeutyczną ma prowadzenie pamiętnika? Ukazała się bardzo użyteczna i atrakcyjna publikacja "Pamiętnik", która nadaje osobom starszym i schorowanym sens i może być przepustką do normalnego funkcjonowania. Pisanie staje się zachętą do aktywizacji i wyjścia z kręgu samotności. Pisanie pamiętnika może się kojarzyć w wieloraki sposób. Należy osobie starszej po pierwsze pokazać sens tego zadania i korzyści jakie mogą z niego wynikać. Pamiętnik dla seniora to pomoc w jego codzienności. Pamiętnik osoby starszej to spisywanie przeżyć, emocji, zdarzeń, wylewanie na papier niejako swojej duszy. Pamiętnik dla seniora to także odwoływanie się do przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Pamiętnik seniora niejako daje poczucie przynależności do danego czasu i przestrzeni. Należy jednak pamiętać by dobrze i dokładnie wytłumaczyć po co potrzebujemy tego narzędzia w naszej pracy terapeutycznej. Osoby nie mające do czynienia z pamiętnikiem na przestrzeni swojego życia mogą mieć opory w jego używaniu.
Pracę z Pamiętnikiem dla seniora należy dostosować do seniorów. Do ich stopnia upośledzenia zdolności poznawczych i ruchowych seniora, by pomóc każdemu przypomnieć i zrozumieć potrzebę wykonywania czynności dnia codziennego. Przedstawia informacje o istotnych wydarzeniach i osobach z teraźniejszości i przeszłości. Posiadanie pamiętnika przez seniorów pozwala pokonać zwykłe, ale trudne sytuacje, które osoba chora przestaje rozumieć.
"Dziś wiemy o dobroczynnej ilości korzyści wynikającej z prowadzenia osobistego Pamiętnika seniora. Badacze z Uniwersytetu Teksańskiego dowodzą, że regularne spisywanie przemyśleń wzmacnia układ odpornościowy, a w szczególności komórki zwane limfocytami. Dowiedziono także wpływu tej aktywności na redukcję objawów astmy i reumatoidalnego zapalenia stawów. Także w odniesieniu do zdrowia psychicznego osobiste opisywanie własnych uczuć pomaga osobom po trudnych przeżyciach szybciej wrócić do pełni sił, obniża poziom napięcia, ułatwia rozwiązywanie problemów, a nawet usprawnia pamięć!” To co najważniejsze w pisaniu pamiętnika przez seniora to regularne i bardzo szczegółowe opisywanie swoich przeżyć. Jak dowodzą badania właśnie takie opisywanie rzeczywistości może nam przynieść wytchnienie i zadowolenie. (Centrum Dobrej Terapii, dr Grzegorz Mączek)
Dzięki spisywaniu swoich przemyśleń i pisaniu pamiętników dla seniorów systematycznie możemy spodziewać się poprawy naszego funkcjonowania fizycznego i psychicznego. Radość z zrzucenia noszonego balastu jest wielka. A często poprzez to że osoby starsze są samotne mogą „porozmawiać” z samymi sobą na papierze. Mogą często zobaczyć, uświadomić sobie co czują i jak działają w danej sytuacji. Jakże wielką wartość terapeutyczną ma pisanie pamiętników przez seniorów. Ta chęć bycia "oczyszczonym" i zaczynania każdego dnia od nowa może wspomagać funkcjonowanie osoby starszej. Jako forma terapii zajęciowej może wspomagać inne działania terapeutyczne lub być sama w sobie wiodącym działaniem terapii zajęciowej.
Jakie są korzyści terapeutyczne z pisania pamiętników dla seniora.
Odwołując się do terapii zajęciowej i pisania pamiętnika przez osoby starsze możemy zauważyć kilka głównych korzyści wynikających z tego rodzaju terapii. Pisanie pamiętnika przez seniorów usprawnia palce, zapobiega demencji, a także rekonstruuje pamięć. Z wiekiem nasze dłonie odmawiają nam posłuszeństwa, często wykrzywiają się i są mniej sprawne niż dotychczas. Ważne jest zatem by ćwiczyć motorykę poprzez kolorowanie, pisanie, robienie szlaczków czy inne. Pisanie pamiętnika przez osoby starsze nie tylko poprawia zdolności motoryczne ale daje także satysfakcję z wykonanej pracy. Osoba starsza może także poprzez pisanie pamiętnika doświadczyć ulgi i niejako oswoić się z istniejącym światem. Poprzez pisanie pamiętnika senior dokonuje ekspresji siebie i swoich emocji, pokazuje je światu nie chowa wszystkiego w sobie. Jest to niesamowicie ważne z poziomu psychologicznego seniora. Może on oczyścić się z przeżyć jakie miały miejsce każdego dnia. Codzienne stawanie się seniora na nowo może odbywać się właśnie poprzez pisanie pamiętnika.
Co można zapisywać w pamiętniku dla seniora?
Jak wiadomo pamiętnik może odnosić się do dnia obecnego może pomagać w systematyzowaniu, układaniu rzeczywistości. Można w pamiętniku seniora umieścić także inne informacje takie jak: ulubiona potrawa, ulubione miejsce, ulubione przedmioty itp. Dzięki pisaniu pamiętnika osoby starsze mogą opisać swoje marzenia, plany, niespełnione nadzieje. Seniorzy w sposób swobodny mogą opisywać zwyczaje, tradycje, relacje w rodzinie jakie miały miejsce. Osoby starsze w końcu mogą odwoływać się do swoich przyjaźni i znajomości, mogą opisywać swoje uczucia i emocje jakie im towarzyszą w spotkaniach z danymi osobami. Seniorzy mogą również opisywać swój plan dnia, swoją codzienność i zmagania.
Pamiętnik może być wzbogacony o terapię reminiscencyjną ,zapisanie wspomnień, ważnych chwil z przeszłości, dzieciństwa może dać dużo radości piszącemu. Posiadanie Pamiętnika jest bardzo ważne dla osoby starszej i często już niepełnosprawnej. Pomaga oswoić samotność, lęk przed chorobą, ludźmi i światem, pozwala wrócić do minionych dobrych chwil a także zarejestrować teraźniejszość, nadaje życiu radość, wartość i godność, pomaga funkcjonować w społeczeństwie.
Jaką rolę spełnia Pamiętnik w terapii zajęciowej?
W ramach terapii zajęciowej można samemu wykonać taki pamiętnik i pięknie go ozdobić (scrapbooking) (zdjęcia, rysunki) a osobie z niepełnosprawnością ruchową może pomóc opiekun. Pamiętnik osoby starszej może pełnić funkcję terapeuty. Senior może wreszcie dojść do głosu, w akcie pisania są przywoływane wspomnienia, dochodzi do katharsis, oczyszczenia z negatywnych emocji. Dla starszej osoby, często samotnej i wykluczonej, pozostawionej przez rodzinę. Pamiętnik pełni ważną rolę komunikacyjną ze światem, u starszych osób regularnie piszących zauważa się zwiększoną aktywność, mniejszą skłonność do depresji i złych nastrojów, zadowolenie ze stworzenia czegoś osobistego i niepowtarzalnego. Negatywne emocje ulegają ujściu i przetworzeniu w historie. Osoba starsza dokonuje wglądu w siebie i w swoją prywatną opowieść, ulega uporządkowaniu myślenie, dochodzi do pozytywnej zmiany w funkcjonowaniu, nawet u osób które nie przejawiają talentu literackiego. Pisanie może być wstępem do innych ważnych aktywności, biblioterapii, czytania wierszy i opowiadań, aby wzbogacić swój warsztat literacki. Pisanie Pamiętnika osobie starszej może także uspokajać myśli i emocje, które kłębią się w czterech ścianach samotności. Istnieje wiele klubów i grup poetyckich adresowanych do seniorów, zapisanie się do nich zwiększa szansę osoby starszej na socjalizację, aktywność, bardzo dobre spędzenie czasu wolnego. Taki pamiętnik można podarować rodzinie (szczególnie wnukom), co sprawi radość osobie starszej. Czytanie pamiętników innych osób w grupie terapeutycznej może wypełnić czas i spowodować dyskusję, bliższe poznanie osób samotnych.
Pisanie Pamiętnika nie jest tylko wspaniałą zabawą, oderwaniem od szarej codzienności i miłym wspominaniem dawnej młodości, ale poważną terapią, która zwiększa szansę osoby starszej na dłuższe i godne życie, jest walką z otępieniem i demencją, staje się doskonałym treningiem pamięci i myślenia, utrzymuje umysł w dobrej formie. Pisanie pamiętnika jest wspaniałą formą terapii zajęciowej. Regularne pisanie zwiększa nasz system odpornościowy, zmniejsza symptomy astmy i postępującego artretyzmu. Uczy uporządkowania myśli i uczuć, głębszego poznania siebie, redukcji stresu, rozwiązywania problemów a nawet łagodzenia konfliktów z innymi.