PublikacjeDla seniora

Terapeuci coraz częściej podczas planowania zajęć poszukują nowych form terapii. Dzieje się tak, nie tylko dlatego, że są oni rządni wiedzy, ale dlatego też, że klienci stają się coraz bardziej wymagający. Mówiąc o nowych formach terapii mam na myśli nie tylko innowacyjne podejścia wypracowane przez dziedzinę jaką jest terapia zajęciowa, takie jak np. opisywane wcześniej podejście Person Centred Practice; ale wprowadzenie w program tych narzędzi, które już istnieją choć nie stosowano ich w procesie terapeutycznym.

            Zastanawiacie się zapewne jakie nowości uda się wam wyłuskać z poniższego artykułu. Zapewne okaże się, że to narzędzia z tych oczywiście nieoczywistych, które doskonale znacie. W pierwszej części chciałabym zwrócić waszą uwagę, na wykorzystanie nowych technologii w pracy z osobą starszą.

Czy nowe technologie mogą nam pomóc w nowych formach terapii?

Żyjemy w świecie ciągłych przemian. Zmienia się świat, kultura, zwyczaje i terapia. By dotrzeć do współczesnego człowieka nie wykluczając go z reszty społeczeństwa należy uwzględnić w jakich warunkach i okolicznościach żyje. Nowe formy terapii związane z wykorzystaniem nowych technologii trafią za pewnie nie do wszystkich.  Ale z cała pewnością mogą stać się doskonałym urozmaiceniem codziennych zajęć terapeutycznych. Terapia jak nasze życie musi być dopasowana do osoby poddawanej terapii. Formy i metody terapii także muszą się zmieniać wraz z zachodzącymi zmianami. Dlatego tak ważne jest by wprowadzać tam gdzie można nowe formy terapii.

Świetnie w uzupełnieniu terapii mogą sprawdzić się nowe technologie. Z każdej nawet najmniejszej zmiany w naszych terapiach może sprawdzić się playstation, interaktywny ekran czy zestaw do karaoke. Te formy terapii jak by się mogło wydawać dedykowane tylko ludziom młodym wspaniale sprawdzają się w świecie seniorów. Należy tylko w odpowiedni sposób do tych nowych form terapii przekonać.

Jakie nowe formy terapii możemy wykorzystać do pracy z seniorami?

Wśród nowych form terapii i narzędzi, które możemy przy nich zastosować znajdą się:

1. Playstation – konsola do gier z dostępem do Internetu. Seniorzy nie są skazani na grę w pasjansa, logiczne łamigłówki, warcaby czy szachy choć wymienione gry to również doskonała zabawa. Jest wiele gier, które mogą sprawić starszym osobom ogrom radości, tak samo jak młodszym graczom. Wszystko zależy od możliwości oraz gustu odbiorcy.

 Do Playstation możemy wykorzystać również jako dodatek, gogle do wirtualnej rzeczywistości. Pozwalają one na wejście w świat przedstawiony w grze w sposób dosłowny. Nakładając te wirtualne okulary znajdziemy się w zupełnie innym miejscu. Można zastosować je w grach przygodowych, w których należy wykazać się zręcznością i sprytem, oraz w grach w których liczy się przede wszystkim refleks.

Kolejnym dodatkiem do Playstation są kontrolery ruchu, które podczas wykonywania zadania odczytują nasze położenie, albo zwyczajnie – joystick, który jest jak pilot wysyłający nasze polecenie wprost do gry.

Dla kogo ta nowa forma terapii?

Mając na uwadze, że naszymi głównymi odbiorcami są seniorzy musimy uświadomić sobie, że tak jak inne formy terapii nie zawsze odpowiadają danej osobie, tak samo może być ze wspomnianą powyżej konsolą i jej wirtualną rzeczywistością. Seniorzy często zmagają się z zawrotami głowy, co trzeba mieć na uwadze przy planowaniu włączenia w terapię opisanych powyżej gogli. Odpowiednie wprowadzenie seniora w temat gry i zadania jakie przed nim stawiamy, z pewnością zminimalizuje stres przed nieznanym. Pamiętajmy, że możemy również podjąć wspólną grę.

2. Interaktywny ekran - to duży ekran dotykowy. Wygląda zupełnie jak wielki telewizor. Wgrywamy tam rozmaite gry i zabawy. Rozwiązujemy zadania za pomocą dotyku. Możemy oddać się wesołej twórczości malując rękami przy użyciu proponowanych w programach narzędzi, pisać lub rozwiązywać zadania. W zależności od potrzeb i możliwości użytkownika, ekran możemy zainstalować na odpowiedniej wysokości, lub umieścić go na wysięgniku by był jeszcze bardziej mobilny. Obraz na ekranie jest wyraźny i z pewnością nie da się nie zauważyć togo co przedstawia. To świetna zabawa również dla kilku podopiecznych jednocześnie. Terapeuci stosując tą nową formę w terapii mają ogromne pole do popisu.

Dla kogo ta nowa forma terapii?

            Ta forma terapii jest dobra dla osób z ograniczonym zakresem ruchu, a chcą oni go poszerzyć, jak i dla tych, którym satysfakcję sprawi twórczość własna lub współpraca z kolegami. Z tym narzędziem poradzą sobie zarówno osoby poruszające się na wózkach, jak i te bardziej mobilne, osoby z problemami z pamięcią i te, którym bardziej doskwiera kwestia bólu. Udało mi się przy pomocy tego narzędzia podjąć współpracę z podopiecznym cierpiącym na RZS (reumatoidalne zapalenie stawów), z uporem rysował to, co sobie założyliśmy w temacie zajęć i równie zawzięcie rozwiązywał zadania językowe, polegające na pozbyciu się z tekstu zbędnych słów.

3. Zestawy do karaoke – trzymanie w dłoni mikrofonu wyzwala w nas nieposkromioną energię. Często spotykam się podczas rozmów z seniorami, z ich wspomnieniami, w których to właśnie śpiewają. Śpiewali w chórze, zespole, śpiewali dzieciom lub przy goleniu, śpiewali na spotkaniach z przyjaciółmi. Wydaje się, że śpiew miał wówczas większe znaczenie, co z pewnością wiąże się z mniejszą ilością rozrywek. Teraz nasza uwaga jest zajmowana na każdym kroku, przez coraz to inne gadżety i rozrywki. Wtedy śpiewali i to było piękne. A mając na uwadze, że dzięki terapii reminiscencyjnej, która działa na podstawie wspomnień, pobudzając w szczególności te pozytywne; śpiewając pobudzimy się z powrotem do życia. Dowodów na pozytywny wpływ muzyki jest wiele, dlatego też mówimy o muzykoterapii. Zestaw do karaoke pomoże nam przypomnieć zapomniany tekst, dzięki mikrofonom doda animuszu, a wspólna zabawa wyzwoli ogrom pozytywnej energii.

Dla kogo ta nowa forma terapii?

            Dla osób mających problem z mową, bo wspólne śpiewanie pozwoli im wtulić się w tłum innych głosów i doda odwagi. Dla osób niedowidzących, bo jeśli nie do końca widzą tekst to wczują się w muzykę choćby dlatego, że znają te dźwięki z przeszłości. Dla osób z niesprawnościami fizycznymi, dla osób z problemami z pamięcią. Jeśli nie każdy zaśpiewa, to z pewnością każdy choćby w małym stopniu się zaktywizuje. A to, mimo że na pierwszy rzut oka mało, to czasami naprawdę dużo.

Czy nowe formy terapii sprawdzą się w pracy z seniorami?

Wyżej wymienione narzędzia stosowane w nowych formach terapii, to jedynie fragment wycięty ze zbioru możliwości. Terapeuta, który potrafi dostrzegać, z pewnością wśród istniejących już narzędzi dopatrzy się miliona ich zastosowań. Pozwólmy naszym seniorom na wejście w nasz świat i skorzystanie z niego, tak jak my do tej pory korzystaliśmy z wynalazków ich czasów. Bawmy się wspólnie, wspólnie osiągajmy założone cele w terapii zajęciowej. Nie bójmy się pójść nowymi, nieznanymi ścieżkami i z przyjemnością dojdźmy nimi do celu. A celem jest poprawienie choćby najmniejszego słabiej działającego elementu ogólnej sprawności naszych seniorów. To także dla seniorów są nowe technologie i to oni mogą być poddawani terapii choćby używając nowych technologii. Dobrej zabawy.

Autor: Anita Osowska