PublikacjeDla seniora

Choroba Alzheimera to jedna z najczęstszych chorób mózgu. Umiemy zrozumieć cierpienie fizyczne natomiast chorobę Alzheimera trudno jest opisać w kilku zdaniach a jeszcze trudniej jest ją zrozumieć. W Polsce 300 tys. Osób cierpi na chorobę Alzheimera, jak wynika z danych GUS. Nie napawa optymizmem zwiększająca się ilość osób po 65 roku życia, jak wynika ze statystyk. To właśnie najczęściej w populacji osób starszych choroba ta występuje najczęściej. Ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera wzrasta wraz z wiekiem co oznacza, że w 2050 roku liczba osób chorych przekroczy milion. Co ważne wraz z wiekiem zachorowalność na tą chorobę się zwiększa. W przedziale wiekowym 65-70 lat jedynie 3% populacji dotknięte jest chorobą Alzheimera. Ale już u osób starszych po 85 roku życia ten procent osób chorych wzrasta do 40%.

Lek na chorobę Alzheimera

Najlepszym lekiem na chorobę Alzheimera jest profilaktyka. Nie wiemy dokładnie jakie są główne powody występowania choroby ale wiemy że możemy wspomagać nasz mózg poprzez aktywność fizyczną, aktywność społeczną i aktywność poznawczą (ćwiczenia pamięci). Co więcej uzupełnianie niedoborów witamin z grupy B czy witaminy D także zapobiegają wstępowaniu choroby Alzheimera. Do tego wszystkiego powinniśmy dołożyć zbilansowaną dietę i brak używek. Te wszystkie czynnymi razem są w stanie zapobiec lub opóźnić wystąpienie choroby Alzheimera.

Leku jako takiego na chorobę Alzheimera nie wynaleziono. Dostępna jest leko- terapia, która ma na celu spowolnić proces choroby. Ponieważ nie istnieje jeszcze lek na chorobę Alzheimera choroba uznana jest za nieuleczalną.

Choroba prowadzi do upośledzenia takich funkcji jak: mowa, zdolności uczenia się, myślenie, liczenie, zaburza zdolności psychoruchowe oraz oceny sytuacji i podejmowanie decyzji. Dlatego tak ważne jest by wspierać chorych przez terapię zajęciową, terapię pamięci i aktywność fizyczną w takim zakresie jak to tylko jest możliwe. Szybkie działanie może spowodować że chory ma możliwość samodzielnej egzystencji przez dłuższy okres. Szybkość naszych działań daje także możliwość lepszego wsparcia rodziny i społeczeństwa w których osoba chora na alzheimera funkcjonuje.

Pierwsze objawy choroby Alzheimera

Niepokojące objawy pojawiają się dużo wcześniej niż sama diagnoza o chorobie. Pierwszym widocznym objawem jaki występuje u osoby dotkniętej chorobą są nietypowe zachowania związane z pamięcią. Jeśli tylko zauważany że pamięć bliskiej nam osoby zaczyna się zmieniać powinien być to dla nas sygnał by się tym zmianom przyjrzeć. Nie każda utrata pamięci świadczy o chorobie Alzheimera ale każda powinna być właściwie zdiagnozowana. Powodem do obaw może być moment kiedy to zaczną zdarzać się sytuacje w których to senior będzie zostawiał przedmioty w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Jeśli zdarzy się że senior pozostawi klucze od mieszkania w lodówce lub skarpety umieści w półce na książki należy zacząć się temu przeglądać. Jest to jeden z pierwszych i to bardzo niepokojących objawów choroby Alzheimera.  To mogą być pierwsze objawy choroby, która będzie postępować. Przez naszą wczesną diagnozę możemy chorobę zatrzymać lub może bardziej powstrzymać na jakiś czas, dlatego ważne są pierwsze objawy.

Specjaliści podkreślają, że im wcześniej zostanie wdrożone leczenie osób chorych na alzheimera, tym dłużej senior zachowa względną sprawność i samodzielność.

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?
•    Zaburzenia pamięci – osoba chora będzie miała problem z pamięcią krótkoterminową czyli taką która będzie odpowiedzialna za zdążenia z naszej najbliższej przeszłości. Osobie chorej będzie trudno przypomnieć sobie co jadła na śniadanie, w co była wczoraj ubrana czy nawet to czy wykonała poranną toaletę. Z czasem osoba chora będzie zapominać o ważnych wydarzeniach takich jak wizyty u lekarza, urodziny córki czy imiona i nazwy przedmiotów codziennego użytku. Bardzo szybko osoba chora na alzheimera zapominać będzie o bieżących sytuacjach czy  gubić będzie przedmioty codziennego użytku. 
•    Zaburzenia mowy – u osób dotkniętych chorobą alzheimera występują początkowo niewielkie z czasem nasilające się trudności werbalne. Polegają one na tzw. gubieniu słów. Osobie chorej trudno jest przypisać słowo do przedmiotu czy stanu jaki przeżywa. Rzeczy z pozoru łatwe stają się tajemnicą dla osoby chorej. Zdanie w którym osoba ma opowiedzieć o tym co chce zjeść staje się bardzo wymagające, bo nie jest w stanie nazwać produktów spożywczych takich jak chleb, ser, jajko, papryka itp.
•    Trudności związane z liczeniem – osoba chora nie będzie umiała „liczyć pieniędzy”, na zakupy może się zdarzyć ze wybierze się z niewielką ilością pieniędzy a zakupić będzie chciała bardzo dużo produktów.
•    Zaburzenia orientacji – początkowo trudność będzie sprawiało skręcanie w prawo czy w lewo z czasem będą to zaburzenia orientacji. Trudności z trafieniem do własnego domu czy trudności z odpowiedzeniem sobie jaki jest dziś dzień czy jaka jest data. Stopniowo ograniczenia te będą wpływały na trudności z poruszaniem się po domu. Odnajdywaniem drogi do łazienki czy kuchni.
•    Utrata zainteresowań – chory z czasem może zrobić się mało aktywny mimo że całe swoje życie spędził na byciu osobą której było zawsze pełno. Nie będzie miał zainteresowań które towarzyszyły mu przez całe życie. Będzie raczej stronił od ludzi i będzie apatyczny w kontaktach z innymi mimo że w ciągu całego swojego życia był duszą towarzystwa.
•    Spadek nastroju – nasilać się będzie uczucie smutku, apatii, bezsilności.
•    Zaniedbanie higieny osobistej – chory zapomina o podstawowych czynnościach higienicznych takich jak mycie, przebieranie się.

Alzheimer - trzy fazy tej choroby

Każdy chory na Alzheimera przechodzi przez trzy fazy tej strasznej choroby. Przedstawię teraz trzy fazy jakie występują w chorobie Alzheimera a z którymi będziemy musieli się zmierzyć w czasie trwania choroby.
1.    Pierwsza faza – zdarzają się problemy z pamięcią krótkotrwałą. Chory zwykle stara się ukrywać zachowania mogące świadczyć o chorobie, takie jak: gubienie rzeczy, problemy z orientacją w nowych miejscach czy z nauką czegoś nowego. Im szybciej wykryjemy to że chory ukrywa przed nami swoje trudności pamięciowe tym lepiej.
2.    Druga faza – pogłębiają się zaburzenia pamięci dotyczącej imion bliskich, odnajdywanie się w przestrzeni, oraz trudności z wykonywaniem czynności podstawowych, np. obsługi urządzeń gospodarstwa domowego (trudności z uruchomieniem kuchenki, zmywarki czy pralki). Pojawiają się epizody w których to chory nie będzie w stanie skontrolować swoich działań (pralkę będzie włączał 3 razy z tym samym praniem).
3.    Trzecia faza – chory jest całkowicie niezdolny do samodzielnej egzystencji. Jest to etap kiedy chory staje się osobą wymagającą 24 godzinnej opieki. Nasilają się także omamy wzrokowe i słuchowe oraz pojawia się lęk. Chory na tym etapie traci orientację w czasie, i przestrzeni. To najtrudniejszy etap dla rodziny ale także dla osoby chorej. Ta faza następuje zwykle po 10–12 latach od postawienia diagnozy.

Ostatnia faza jest zwiastunem nadchodzącego leżenia w łóżku i stałej opieki nad chorym.
W ostatniej fazie chory jest zupełnie pozbawiony kontaktu z rzeczywistością. W tej fazie pojawia się ryzyko wielu powikłań, np. odleżyn, chorób płucnych, lub zachłyśnięć pokarmem. Opieka nad chorym staje się trudna, wycieńczająca emocjonalnie oraz wymaga specjalistycznej wiedzy.

Dlatego wiele rodzin wspomaga się pomocą opiekunów domowych lub umieszcza osoby w ośrodkach specjalizujących się w opiece nad chorymi na Alzheimera.

Autor Małgorzata Kospin